Một lần chạy qua Đại Nội

Không có được cái may mắn của những du khách nhẩn nha, được nhìn ngắm Huế từ nhiều góc độ, chúng tôi chỉ có vỏn vẹn 7 tiếng cho một di sản văn hoá lớn lao nhường ấy. Âu cũng là được biết Huế một lần.

Vừa tới nơi, chúng tôi “chạy” ngay tới Kinh thành như là mặc định: “không qua Đại Nội sao gọi là đến Huế”. Bắt đầu từ Ngọ Môn (ảnh trên), sau bức tường thành thâm nghiêm, Đại Nội mở ra trước mắt chúng tôi với cánh cổng trứ danh và điện Thái Hoà mà hình ảnh đã in vô số trên các bưu thiếp, sách vở về Huế.



Mặt hồ rải đầy lục bình xanh mướt và đàn cá vàng là một nét thu hút khách du lịch của kinh thành Huế.



Qua khỏi điện Thái Hoà, chúng tôi đâm rối trí. Hoàng thành Huế có rất nhiều điện, miếu, chúng tôi cứ đi qua hết điện này tới điện khác, trầm trồ hết lần này đến lần khác trước những di sản văn hoá còn lại mà... không biết hoặc không nhớ nổi tên của từng công trình. May sao, chúng tôi gặp một đoàn khách ít người có cô hướng dẫn viên nói giọng Huế ngọt lịm. Bóng dáng mảnh mai trong tà áo dài và chiếc nón trắng giữa trời nắng gắt cứ vương vấn trong tâm trí tôi như một nét gì đó rất riêng của Huế.



Sân điện còn lưu chiếc triện lớn - biểu tượng của quyền lực tối thượng.



Và vẫn còn đây hình ảnh về trang phục của các bậc vua chúa xưa kia



Thế nhưng, dù cho ông vua cuối cùng của chế độ quân chủ Việt Nam mới thoái vị cách đây chưa đầy một thế kỷ thì thời gian đã kịp phủ rêu phong lên vàng son một thời:



Cung điện đành phó mặc mình cho những thanh cột chống đỡ với thời gian:



Có thể đoán được kinh thành Huế đã mất đi một phần giá trị to lớn như thế nào do thời gian, chiến tranh và vô vàn nguyên nhân khác. Rất nhiều công trình được mô tả là nguy nga lộng lẫy giờ chỉ còn giữ được nền móng xưa, không hơn.



Thậm chí chỉ là những viên gạch lát nền còn sót lại:



Nỗ lực của các nhà khoa học và bất cứ ai đóng góp vào công cuộc trùng tu các di tích Hoàng thành và Tử cấm thành.



Tuy nhiên, đôi khi việc khôi phục những giá trị truyền thống lại dẫn đến những điều bất hợp lý, ví như màu vàng chói của cặp long phụng dưới đây bên nền điện rêu phong:



Hoặc những màu sắc nửa rực rỡ nửa “nham nhở” như trên cánh cổng này, liệu rằng nó có mang lại ấn tượng về một kinh thành Huế cổ kính và trầm mặc?



Thà cứ như chiếc ghế cũ trong ảnh dưới đây - han gỉ vì dầu dãi nắng sương - lại khiến chúng tôi xúc động vì cảm thấy chút gì đó chân thực và xót xa của quá khứ:



Nói vậy không phải là phủ nhận công sức của các nhà trùng tu, dù sao, bỏ qua những cái gợn, họ đã và đang thực hiện một khối lượng công việc khổng lồ với chi phí khổng lồ. Nhờ đó, chúng ta còn thấy lại chút ít hào quang của mười mấy đời vua trong kiến trúc và đồ vật của Thế Miếu, Hưng Miếu, cung Diên Thọ, Hiển Lâm Các...
(Những cánh cửa sơn son thếp vàng trong Thế Miếu)



(Nắng trưa tỏa bóng bên hàng hiên của Hưng Miếu)



...Và cả những giá trị văn hoá phi vật thể không gì đong đếm được...
Trong ảnh là hình ảnh tái hiện trò Xăm hường, một trò chơi tao nhã thể hiện tinh thần cầu học và ước vọng khoa bảng của người chơi.



Đứng trên Ngọ Môn một buổi trưa tháng 9, làn gió từ nước, từ trời xứ Huế thổi vào mát rượi, xua tan cái mệt mỏi trong bước chân đã lòng vòng qua các miếu điện. Chúng tôi ngồi dựa vào tường (thực ra là có tranh thủ nằm chút xíu nhưng bị anh bảo vệ thổi còi), cái nắng trưa và 8g ngồi xe ô tô đêm hôm trước khiến ai cũng lơ mơ buồn ngủ nhưng mắt chúng tôi vẫn còn kịp ghi lại hình ảnh Quốc kỳ tung bay giữa bầu trời xanh bất tận. Bỗng dưng lại nghĩ đến một từ: muôn thuở!



Huế đẹp - Huế thơ cần những tâm hồn sâu sắc và cũng cần có thời gian để thấu hiểu đất trời và con người xứ này. Điều đó dường như là quá sức đối với chúng tôi - những kẻ “nghèo” thời gian và tiền bạc, chạy lướt qua Huế trong những ngày nghỉ hiếm hoi ngắn ngủi, rồi đi. Đất và người xứ Huế vẫn thế, nhưng trong lòng những kẻ “nghèo” ấy đã giàu có thêm đôi chút từ khi trở về.